بوی جوی مولیان (بررسی اندیشه ها و آرای اجتماعی، سیاسی و ادبی پیرو سلیمانی، شاعر تاجیک)

هرچند بسیاری از سخن پردازان آسیای میانه در اتحاد جماهیر شوروی سابق به دلیل سختگیری های نظام حاکم مجال چندانی برای بروز هویت ملی و تاریخی نداشتند و بیشتر استعدادشان را صرف ترویج مرام حزبی می کردند، گاه نیز افرادی پیدا می شدند که در درون حزب و در میان وابسته ترین جریان های ادبی و فرهنگی چشمی به گذشته و هویت خویش داشتند. پیرو سلیمانی ازجملۀ این شاعران تاجیک است که باوجود وابستگی به مرام های حذبی، با هزار رشتۀ نامرئی و پنهان به اصالت های خود می پیوست. در این مقاله، بعد از معرفی مختصر مطالعات انجام شده دربارۀ این شاعر، بحث مفصلی درباره اشعار سلیمانی، از آغاز تا مرحلۀ کمال و پختگی، بیان شده است. در پایان، نگارنده به این نتیجه رسیده که پیرو شاعری است که شعر و هنر خود را در خدمت مقاصد و اهداف سیاسی و حزبی قرار داد و از خلال شعارهای حزبی و سیاسی به مدد طبع وقّاد و ذهن روشن و نوجویش گاه نیز به شعر اصیل و انسانی و به عبارت بهتر، شعر ناب روی آورد. در اشعار اجتماعی، طعم تلخ و گزندۀ طنز این شاعر یادآور اشعار اشرف الدین حسینی و فرخی یزدی است و اگر اجل مهلت می داد و شاعر مراحل پختگی و کمال را پشت سر می گذاشت، قطعاً قله های کشف ناشده ای از شعر تاجیک را فتح می کرد.